«مراقبت» مفهومی قدیمی و آشنا در اندیشه‌های دینی و اخلاقی بشر است، اما تا چند دهۀ پیش به‌طور مستقل به آن توجه نشده بود. کتاب دربارۀ مراقبت، که این یادداشت قصد بررسی آن را دارد، نوشتۀ میلتون میرآف، منتشر‌شده به سال 1971، نخستین اثر فلسفی است که این رسالت را بر عهده گرفته است. بازشناسیِ مفهوم مراقبت، معرفی‌ مؤلفه‌های ضروری برای شکل‌گیری رابطۀ مراقبتی، و ویژگی‌های زندگی انسانی‌ای که بر مدار مراقبت س...

دغدغۀ مشترک برخی اندیشمندان فمنیست واکاویِ نسبت میان جنسیت و اخلاق است. از این منظر، فمنیست‌ها اخلاق سنتی را به دلیل نادیده‏گرفتن یا کم‌اهمیت‌دانستن ارزش‌های فرهنگی و نیز تجربۀ اخلاقی زنان با نگاهی مردسالارانه نقد کرده‏اند. از‌این‏رو، ‌با طرح نظریات و رویکردهای گونا‌گون به بازاندیشی اخلاق سنتی پرداخته و سعی کرده‏اند صورت‌بندی نوینی از نظام و مناسبات اخلاقی متناسب با مفهوم جنسیت ارائه دهند. رهیاف...

فلسفه پزشکی با این پرسش اساسی شروع شده است که چه نسبتی میان فلسفۀ علم و فلسفۀ پزشکی برقرار است. اگر در این ربط و نسبت مداقه کنیم در اصل، پرسش از چیستی پزشکی است. به بیان دیگر پرسش این است که آیا پزشکی علم است یا نه؟ در پاسخ به این پرسش فیلسوفان پزشکی به دو گروه تقسیم شدند. دستۀ اول را گروه علم گرا می نامیم که قائل به این بودند که پزشکی علم است. این گروه تلاش کردند با بهره گرفتن از دستاوردهای فی...

اکثریت قریب به اتفاق کسانی که به تحقیق دربارۀ فلسفۀ اخلاق کانت مشغول اند کانت را به دلیل مباحث موجود در بنیادهای مابعدالطبیعه اخلاق و نقد عقل عملی، به عنوان فیلسوفی می شناسند که مخالف این دیدگاه است که «انسان شناسی و مطالعه تجربی ماهیت انسان نقش مهمی در اخلاق دارد.» به این دلیل، آن ها فلسفۀ اخلاق کانت را به سبب عدم توجه به امور تجربی، صوری یا محض تلقی کرده، به انتقاد از آن می پردازند؛ ولی آیا م...

ه گواهیِ کتاب نقد عقلِ محض، یکی از دغدغه های اصلیِ کانت در سرتاسرِ پروژۀ نقادانۀ او یافتنِ پاسخی برای مسئلۀ امید است: اگر انسان تکلیف های اخلاقی ای را که عقل بر گردنِ او نهاده به جای آورد، تا چه اندازه می تواند برای رسیدن به سعادت امیدوار باشد؟ جداییِ نظامِ طبیعت از نظامِ اخلاق در فلسفۀ کانت توجیهِ این امید را به مسئله ای اساسی بدل می کند. اگر چه این مسئله، به گفتۀ خود کانت، مسئله ای توأمان نظری و عملی س...

در این مقاله سعی دارم نشان دهم که رورتی هرچند همانند کانت فیلسوف اخلاق محسوب نمی­شود، ولی با این حال فلسفۀ اخلاقی دارد که باید آن را جدی گرفت. رورتی به نحو نظام­مند با مسائل اخلاقی درگیر نمی­شود آنطور که فیلسوفان مدرن و معاصر درگیرند. این مقاله دو بخش دارد: بخش نخست با مبانی فلسفۀ رورتی مثل ضد ماهیت باوری، داروین­گرایی، فرویدگرایی و تاریخ­گرایی سروکار دارد. بخش دوم که تا حدودی مفصل است، بسیاری ...

این مقاله، «پژوهشی میان‌‌رشته‌ای» در «فلسفۀ اخلاق» و «فرهنگ و زبان‌های ایران باستان» است که با رویکردی نوین «فلسفۀ اخلاق زردشتی» را تشریح می‌کند. این مقاله «فلسفۀ اخلاق زردشتی» را گونه‌ای از «پیامدگراییِ فراگیرِ فایده‌گرا و لذت‌گرا» می‌داند که برپایه «هستی‌شناسی، مابعدالطبیعه و الهیات زردشتی» بنا نهاده شده است. تضاد بنیادین میان «نیک» و «بد»، «لذت» و «درد» و «نیروهای زندگی» و «نیروهای مرگ» در «فل...

اکثریت قریب‌ به اتفاق کسانی که به تحقیق دربارۀ فلسفۀ اخلاق کانت مشغول‌اند کانت را به دلیل مباحث موجود در بنیادهای مابعدالطبیعه اخلاق و نقد عقل عملی، به عنوان فیلسوفی می‌شناسند که مخالف این دیدگاه است که «انسان‌شناسی و مطالعه تجربی ماهیت انسان نقش مهمی در اخلاق دارد.» به این دلیل، آن‌ها فلسفۀ اخلاق کانت را به سبب عدم توجه به امور تجربی، صوری یا محض تلقی کرده، به انتقاد از آن می...

در این مقاله مفهوم وظیفه در اخلاق کانت را از سه منظر معناشناسی، معرفت شناسی و وجودشناسی مورد بررسی قرار داده ایم. به لحاظ معناشناسی وظیفه عملی است که شخص به انجام آن ملزم می شود. الزام، ضرورت یافتن یک فعل اختیاری تحت دستور عقل است. از منظر معرفت شناختی، عقل منشأ احکام و وظایف اخلاقی است؛ احکام اخلاقی، احکام تألیفی پیشینی هستند و امر مطلق راه تشخیص وظایف اخلاقی خود است. به عقیدۀ کانت، عقل کاشف ا...